Nữ diêm dân

Nữ diêm dân xã Long Điền Đông (Đông Hải – Bạc Liêu) cải tạo ruộng muối Mặt trời lên cao tại đồng muối xã Long Điền Đông (Đông Hải – Bạc Liêu) không gian dần nóng lên, cũng là lúc từng đoàn người đổ ra ruộng muối. Cả cánh đồng muối rộng lớn, chạy xa tít vốn vắng lặng bỗng trở nên sôi động khi mọi người bắt tay vào công việc như lăn sân, bơm nước vào ruộng, cào muối... Làm muối là một công việc vô cùng vất vả, cực nhọc. Nhưng kỳ lạ là đa phần những người tham gia lại là phụ nữ. Giữa buổi trưa trong cái gió lồng lộng có thể thổi bay mọi thứ ở vùng biển Gành Hào (Đông Hải – Bạc Liêu) chúng tôi trò chuyện cùng một nhóm nữ diêm dân. Chị Trần Thanh Thủy, người đã gắn bó hơn 20 năm với ruộng muối vùng biển này kể: "Sinh ra và lớn lên từ ruộng muối Long Điền Đông, khoảng hơn 10 tuổi đến nay từ lúc bình minh cho tới khi hoàng hôn, mình đều phải có mặt ở trên đồng muối này. Thoạt nhìn qua, nhiều người cứ nghĩ nghề làm muối đơn giản bởi chỉ cần bơm nước biển vào ruộng rồi đợi cho chúng bốc hơi hết là có thể xúc muối mang…đi bán được”. Còn chị Trần Thúy Kiều, diêm dân xã Long Điền Tây cho biết: Trên nền bùn đất, diêm dân phải lấy dụng cụ làm nén để đất có thể cứng như…xi-măng, bằng phẳng như sân bóng thì muối mới có thể kết tinh, tạo thành từng mảng lớn được chứ nếu bùn, bụi bẩn còn thì chất lượng muối sẽ kém đi rất nhiều. Trong khoảng thời gian chờ đợi thu hoạch, diêm dân cũng thường xuyên ở bên ruộng muối của mình để kiểm tra chất lượng muối, tránh bị những tạp chất khác lẫn vào. Nghề làm muối nhọc nhằn nhưng hạt muối làm ra chỉ đủ trang trải sinh hoạt thường nhật. Hễ muối được mùa thì giá quá thấp, còn muối mất mùa thì giá các mặt hàng gia dụng lại đẩy lên cao gấp đôi, gấp ba nên diêm dân cứ ở mãi trong vòng luẩn quẩn nghèo khó. Tiếp xúc với chúng tôi, chị Danh Thị Kha (người Khmer) nữ diêm dân HTX dịch vụ muối – tôm – artemia Lai Hòa (Thị xã Vĩnh Châu – Sóc Trăng) bộc bạch: "Nghề muối vất vả lắm. Hằng ngày, vợ chồng phải vác và gánh gần 300 gánh từ đồng muối về nhà kho với quãng đường trên 100m, nếu tính mỗi ngày có cả chục tấn muối đã đi qua đôi vai gầy này”. Nhưng vất vả không phải là điều duy nhất những nữ diêm dân này phải gánh chịu bởi cái quan trọng nhất chính là sự tàn phai nhan sắc đến kinh hoàng do muối gây ra, muối mặn lắm, nó ngấm vào chân, tay và da dù đã mặc quần áo dày, quấn thêm bao găng ở ngoài da vẫn bị bong tróc ra, bủng beo nhìn rất hãi. Với diêm dân, cái trách nhiệm làm ra hạt muối, vị mặn cho cuộc đời đã được truyền từ đời này sang đời khác, ăn vào máu của mình mất rồi. Từ khi còn là cậu bé chập chững biết đi, chạy tung tăng cùng cha mẹ làm muối. Làm muối đã là một nghề, thậm chí là vài ba đời ông bà – cha mẹ - con cháu cùng làm muối. Tạm biệt với diêm dân đồng muối Bạc Liêu, Sóc Trăng, bước lên đường quốc lộ nhưng trong tôi, hình ảnh những nữ diêm dân bịt kín từ đầu tới chân đang lầm lũi kéo những chiếc cào trên đồng muối cứ ám ảnh. Ở đó, ngoài những hạt muối mặn mòi, tôi còn thấy những cuộc đời mặn chát hòa lẫn trong những giọt mồ hôi thấm đầy lưng áo vải. Uyên Phương